O ciclo de Sarafín (3ª parte)
(12º da serie "Épica apócrifa")
(Continuación da 1ª e 2ª)
Sarafín, quizais como consecuencia da súa estadía Africana (digo quizais pois noutros que nunca da terra saíron se ten observado isto mesmo) tiña un peculiar uso idiomático. Sarafín falaba galego, un bo galego coma o de tódolos da zona, pero en determinadas circunstancias, e sen que se decatase ou tivese conciencia de facelo, pasábase ó español, un castelán inzado de galeguismos, con xiros arcaicos e moi retórico. Estas circunstancias eran particularmente dúas: en momentos solemnes, nos que parecía dirixirse a un auditorio (existente ou non) e desenvolvía monólogos de carácter épico (narracións extraordinarias dos seus anos no tercio, rememoracións de xoldras míticas...) ou moral (consideracións sobre a política, os curas...), sempre sen tino, esaxerados e algo absurdos, pero coidados na forma. Énfases, xestualidades, entoacións, e sobre todo o cambio de idioma, sostiñan o discurso e podían incluso gañar a adhesión dos oíntes pouco avisados. A outra ocasión na que Sarafin se pasaba ó español denominarémola “diglosia etílica”. Cando estaba moi borracho, falaba español. Era este un español máis gracioso, pronunciado prendéndolle a lingua e remoendo as palabras ata facelas inintelixibles. Por suposto existía un amplo conxunto intersección entre ambas circunstancias: bébedo e botando un discurso solemne podía converterse tanto en “showman” aplaudido como nun pesado insufrible.
Nunha ocasión, xa viúvo e vivindo na casa con dous dos fillos, decidiron estes comprar un televisor. Acudiron veciños á estrea do aparello, sentados arredor da lareira corría o viño e celebrábase o acontecemento. Relucía o receptor naquela cociña estartelada, e a antena, tesa enriba dun lousado tan vello que parecía que se afundiría en canto se pousase unha pega nela. Pronto empezaron a discutir os irmáns sobre que cadea poñer, o caso é que un pagara o televisor e o outro a antena, e ameazábanse mutuamente con volver empaquetar o obxecto da súa propiedade “pois a antena é miña, e como non poñas o partido vas enchufar a tele no carallo”, “pois a televisión é miña, e se non deixas a película apéoa do andel e metes o cable da antena no cu”. Sarafín asistía á discusión sen abrir o bico, sentado nunha cadeira quentándose ó lume, dándolle ó tinto, e botando a cinsa da cachimba na caixa na que viñera embalada a tv, sen facer moito caso da disputa nin das imaxes que alumaban a estancia con imprevisible intermitencia, superpoñéndose á morna luz da lareira. A discusión foi a peor, e cando un lle dixo ó outro “¡Mátote!, ¡mátote e metémoste no caixón da televisión, anano, que ben colles, e se non colles partímoste en dous e vas pró burato na caixa de cartón”, Sarafín falou, botando man do castelán para dar maior solemnidade e autoridade ás súas palabras: “Si así fuera, vendría nueva”. E foi abondo. Non é que lle importase moito que o matase, pero de ser así un fillo seu enterraríase como é debido, nunha caixa nova, nun ataúde. Coa gracia do vello a rifa rematou en nada, a caixa de cartón no lume, e a televisión, apagada.
Nos seus últimos anos foi gañando en dignidade, o alcohol foi a menos (pouco a menos) e limitábase a rememorar fazañas sen intervir para nada na realidade circundante, coma o Simbad de Cunqueiro vivía para recordarse-reinventarse cada día. Visitaba diariamente o Chiringuito da Ponte, onde os troiteiros eran branco doado das súas artes para beber de balde. Vivir non sei, pero beber bebeu sempre do conto.
(Continuación da 1ª e 2ª)
Sarafín, quizais como consecuencia da súa estadía Africana (digo quizais pois noutros que nunca da terra saíron se ten observado isto mesmo) tiña un peculiar uso idiomático. Sarafín falaba galego, un bo galego coma o de tódolos da zona, pero en determinadas circunstancias, e sen que se decatase ou tivese conciencia de facelo, pasábase ó español, un castelán inzado de galeguismos, con xiros arcaicos e moi retórico. Estas circunstancias eran particularmente dúas: en momentos solemnes, nos que parecía dirixirse a un auditorio (existente ou non) e desenvolvía monólogos de carácter épico (narracións extraordinarias dos seus anos no tercio, rememoracións de xoldras míticas...) ou moral (consideracións sobre a política, os curas...), sempre sen tino, esaxerados e algo absurdos, pero coidados na forma. Énfases, xestualidades, entoacións, e sobre todo o cambio de idioma, sostiñan o discurso e podían incluso gañar a adhesión dos oíntes pouco avisados. A outra ocasión na que Sarafin se pasaba ó español denominarémola “diglosia etílica”. Cando estaba moi borracho, falaba español. Era este un español máis gracioso, pronunciado prendéndolle a lingua e remoendo as palabras ata facelas inintelixibles. Por suposto existía un amplo conxunto intersección entre ambas circunstancias: bébedo e botando un discurso solemne podía converterse tanto en “showman” aplaudido como nun pesado insufrible.
Nunha ocasión, xa viúvo e vivindo na casa con dous dos fillos, decidiron estes comprar un televisor. Acudiron veciños á estrea do aparello, sentados arredor da lareira corría o viño e celebrábase o acontecemento. Relucía o receptor naquela cociña estartelada, e a antena, tesa enriba dun lousado tan vello que parecía que se afundiría en canto se pousase unha pega nela. Pronto empezaron a discutir os irmáns sobre que cadea poñer, o caso é que un pagara o televisor e o outro a antena, e ameazábanse mutuamente con volver empaquetar o obxecto da súa propiedade “pois a antena é miña, e como non poñas o partido vas enchufar a tele no carallo”, “pois a televisión é miña, e se non deixas a película apéoa do andel e metes o cable da antena no cu”. Sarafín asistía á discusión sen abrir o bico, sentado nunha cadeira quentándose ó lume, dándolle ó tinto, e botando a cinsa da cachimba na caixa na que viñera embalada a tv, sen facer moito caso da disputa nin das imaxes que alumaban a estancia con imprevisible intermitencia, superpoñéndose á morna luz da lareira. A discusión foi a peor, e cando un lle dixo ó outro “¡Mátote!, ¡mátote e metémoste no caixón da televisión, anano, que ben colles, e se non colles partímoste en dous e vas pró burato na caixa de cartón”, Sarafín falou, botando man do castelán para dar maior solemnidade e autoridade ás súas palabras: “Si así fuera, vendría nueva”. E foi abondo. Non é que lle importase moito que o matase, pero de ser así un fillo seu enterraríase como é debido, nunha caixa nova, nun ataúde. Coa gracia do vello a rifa rematou en nada, a caixa de cartón no lume, e a televisión, apagada.
Nos seus últimos anos foi gañando en dignidade, o alcohol foi a menos (pouco a menos) e limitábase a rememorar fazañas sen intervir para nada na realidade circundante, coma o Simbad de Cunqueiro vivía para recordarse-reinventarse cada día. Visitaba diariamente o Chiringuito da Ponte, onde os troiteiros eran branco doado das súas artes para beber de balde. Vivir non sei, pero beber bebeu sempre do conto.
Etiquetas: Serie "Épica apócrifa"