23/08/06

O ciclo de Sarafín (3ª parte)

(12º da serie "Épica apócrifa")

(Continuación da e )

Sarafín, quizais como consecuencia da súa estadía Africana (digo quizais pois noutros que nunca da terra saíron se ten observado isto mesmo) tiña un peculiar uso idiomático. Sarafín falaba galego, un bo galego coma o de tódolos da zona, pero en determinadas circunstancias, e sen que se decatase ou tivese conciencia de facelo, pasábase ó español, un castelán inzado de galeguismos, con xiros arcaicos e moi retórico. Estas circunstancias eran particularmente dúas: en momentos solemnes, nos que parecía dirixirse a un auditorio (existente ou non) e desenvolvía monólogos de carácter épico (narracións extraordinarias dos seus anos no tercio, rememoracións de xoldras míticas...) ou moral (consideracións sobre a política, os curas...), sempre sen tino, esaxerados e algo absurdos, pero coidados na forma. Énfases, xestualidades, entoacións, e sobre todo o cambio de idioma, sostiñan o discurso e podían incluso gañar a adhesión dos oíntes pouco avisados. A outra ocasión na que Sarafin se pasaba ó español denominarémola “diglosia etílica”. Cando estaba moi borracho, falaba español. Era este un español máis gracioso, pronunciado prendéndolle a lingua e remoendo as palabras ata facelas inintelixibles. Por suposto existía un amplo conxunto intersección entre ambas circunstancias: bébedo e botando un discurso solemne podía converterse tanto en “showman” aplaudido como nun pesado insufrible.

Nunha ocasión, xa viúvo e vivindo na casa con dous dos fillos, decidiron estes comprar un televisor. Acudiron veciños á estrea do aparello, sentados arredor da lareira corría o viño e celebrábase o acontecemento. Relucía o receptor naquela cociña estartelada, e a antena, tesa enriba dun lousado tan vello que parecía que se afundiría en canto se pousase unha pega nela. Pronto empezaron a discutir os irmáns sobre que cadea poñer, o caso é que un pagara o televisor e o outro a antena, e ameazábanse mutuamente con volver empaquetar o obxecto da súa propiedade “pois a antena é miña, e como non poñas o partido vas enchufar a tele no carallo”, “pois a televisión é miña, e se non deixas a película apéoa do andel e metes o cable da antena no cu”. Sarafín asistía á discusión sen abrir o bico, sentado nunha cadeira quentándose ó lume, dándolle ó tinto, e botando a cinsa da cachimba na caixa na que viñera embalada a tv, sen facer moito caso da disputa nin das imaxes que alumaban a estancia con imprevisible intermitencia, superpoñéndose á morna luz da lareira. A discusión foi a peor, e cando un lle dixo ó outro “¡Mátote!, ¡mátote e metémoste no caixón da televisión, anano, que ben colles, e se non colles partímoste en dous e vas pró burato na caixa de cartón”, Sarafín falou, botando man do castelán para dar maior solemnidade e autoridade ás súas palabras: “Si así fuera, vendría nueva”. E foi abondo. Non é que lle importase moito que o matase, pero de ser así un fillo seu enterraríase como é debido, nunha caixa nova, nun ataúde. Coa gracia do vello a rifa rematou en nada, a caixa de cartón no lume, e a televisión, apagada.

Nos seus últimos anos foi gañando en dignidade, o alcohol foi a menos (pouco a menos) e limitábase a rememorar fazañas sen intervir para nada na realidade circundante, coma o Simbad de Cunqueiro vivía para recordarse-reinventarse cada día. Visitaba diariamente o Chiringuito da Ponte, onde os troiteiros eran branco doado das súas artes para beber de balde. Vivir non sei, pero beber bebeu sempre do conto.

Etiquetas:

5 Comments:

  • es curioso. soy estudiante peruano y me llamo Andrés y estudio aspectos psicosociales en las tierras de Ancares. y digo que es curioso porque conozco a una sra en el lugar de Quintá que usa el castellano cuando quiere teatralizar -o relatar, o dramatizar algo. se llama sra Maruja. el uso de la lenguas es el primer instrumento dramático, vamos pienso.
    mi formación es clásica/ae y confieso que estoy totalmente de acuerdo que algo así había en la mente del ciego Homero. ciertqmente sus personajes hablan con la voz impostada. sólo así son entendibles.

    nos vemos cuando el cóndor pase. saludos sldos

    By Anonymous Anónimo, at 8:02 da tarde  

  • bueno aunque suene a coña un Homero bébedo

    By Anonymous Anónimo, at 8:05 da tarde  

  • O que é curioso é un peruano estudando a xente dos Ancares, os nosos "Andes" domésticos. Moi atinada a observación do uso lingüístico como instrumento dramático.

    Saúdos, e encantado da túa visita, espero que de algo che sirvan estes posts para os teus estudos.

    By Blogger caravelete, at 9:51 da manhã  

  • ¡Ei! ¿Neste bló non se traballa xa? ¡Que alguns facemos o rodeo moitas veces para pasar por aquí e nos atopamos o mesmo escaparate!

    Un saúdo.

    By Blogger R.R., at 9:49 da manhã  

  • O COLECTIVO LITERARIO SACOU estrea web.

    Depois de 8 anos de existência, traslada agora a sua laboura mais efémera à rede.

    www.sacou.blogspot.com

    Desde onde se poderam lêr textos dos seus membros, opinións e actividades deste grupo literario pioneiro em Galiza.

    By Blogger fucafuca, at 12:43 da tarde  

Enviar um comentário

<< Home